บทความนี้เป็นบทความที่คัดลอกมา
ที่มา: คมชัดลึก | เผยแพร่เมื่อ ๑๘ ตุลาคม ๒๕๕๙
เหรียญพระบรมรูปพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช รัชกาลที่ ๙ นับเป็นสิ่งมงคลสักการะอันสูงสุด ที่คนไทยส่วนใหญ่นิยมสะสมเพื่อเป็นสิริมงคล โดยเฉพาะในแวดวงนักสะสมพระเครื่อง มีการสะสมเหรียญพระบรมรูปพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช ตลอดมามากมายหลายรุ่น ที่นิยมกันอย่างกว้าง คือ
๑. เหรียญพระชัยหลังช้าง
เป็นเหรียญที่สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ วัดสามพระยา กทม. ในนามคณะสงฆ์ ได้จัดสร้างขึ้นในวโรกาสที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช ทรงเจริญพระชนมพรรษาครบ ๕ รอบ ๖๐ พรรษา พ.ศ. ๒๕๓๐
๒. เหรียญทรงผนวช
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช ทรงผนวชเมื่อ พ.ศ. ๒๔๙๙ แต่ “เหรียญทรงผนวช” สร้างขึ้นใน พ.ศ. ๒๕๐๘ เพื่อเป็นที่ระลึกในการเสด็จฯ พระราชกุศล “จาตุรงคมงคล” พระราชกรณียกิจที่ทรงบำเพ็ญในคราวเดียวกัน ๔ อย่าง ระหว่างวันที่ ๒๗-๒๙ สิงหาคม ๒๕๐๘ อันได้แก่
๑. พ.ศ. ๒๕๐๘ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช ทรงเจริญพระชนมายุ ๓๘ พรรษา เสมอสมเด็จพระราชบิดา
๒. พระราชพิธีหล่อพระพุทธรูปปางประทานพร ภ.ป.ร. ประดับผ้าทิพย์ ณ วัดบวรนิเวศวิหาร ในวันศุกร์ที่ ๒๘ สิงหาคม ๒๕๐๘
๓. พระราชพิธีฉลองสมโภชพระเจดีย์ วัดบวรนิเวศวิหาร ในวันอาทิตย์ที่ ๒๙ สิงหาคม ๒๕๐๘
๔. เมื่อเสร็จพระราชพิธีสมโภชพระเจดีย์แล้ว เสด็จพระราชดำเนินต่อไปยังพระอุโบสถ ทรงพระสุหร่าย ทรงเจิมศิลาแผ่นแรกที่จะผนึกผนังพระอุโบสถ เป็นปฐมฤกษ์ที่จะผนึกเปลี่ยนผนังพระอุโบสถในกาลต่อไป
เนื่องใน “จาตุรงคมงคลสมัย” ดังกล่าว วัดบวรนิเวศวิหาร จึงจัดสร้างเหรียญที่ระลึก “ทรงผนวช ๒๔๙๙” นี้ขึ้น
3. เหรียญทรงผนวช ปี ๒๕๑๗
จัดสร้างโดย พล.ท.สำราญ แพทยกุล (ยศสมัยนั้น) แม่ทัพกองทัพภาคที่ ๓ พร้อมกับวัตถุมงคลหลายรูปแบบ เพื่อหาทุนช่วยเหลือเจ้าหน้าที่ทหาร ตำรวจ และอาสาสมัคร ที่ปฏิบัติหน้าที่ปราบปรามผู้ก่อการร้ายคอมมิวนิสต์ โดยขอพระบรมราชานุญาตพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช เชิญอักษรพระปรมาภิไธย ภ.ป.ร. ประดิษฐานไว้บนวัตถุมงคลรุ่นนี้ ประกอบพิธีพุทธาภิเษกขึ้น ๒ ครั้ง ณ วัดสุทัศนเทพวราราม เมื่อวันที่ ๒๔ กรกฎาคม ๒๕๑๖ เวลา ๑๖.๔๙ น. และวัดพระศรีรัตนมหาธาตุ จ.พิษณุโลก เมื่อวันที่ ๑๘ กรกฎาคม ๒๕๑๗
๔. เหรียญ ๓ รอบ ปี ๒๔๐๖ อนุสรณ์มหาราช
จัดสร้างขึ้นเพื่อเป็นที่ระลึกในพระราชพิธีเฉลิมพระชนมพรรษาครบ ๓ รอบ (๓๖ พรรษา) เมื่อวันที่ ๕ ธันวาคม ๒๕๐๖ เป็นเหรียญเสมา ขอบเรียบ ด้านบนมีห่วง ด้านหน้า ตรงกลางเหรียญเป็นพระบรมรูปครึ่งพระองค์ ผินพระพักตร์เบื้องซ้าย ทรงเครื่องทหารมหาดเล็กเต็มยศ ใต้พระบรมรูปเป็นพระปรมาภิไธย “พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช” ริมขอบด้านซ้ายมีอักษรภาษาอังกฤษ Royal Mint ด้านหลัง ตรงกลางเป็นตราพระบรมราชจักรีวงศ์ เบื้องบนมีข้อความ “อนุสรณ์มหาราช” เบื้องล่างโค้งตามตราพระบรมราชจักรีวงศ์ เป็นข้อความว่า “เฉลิมพระชนมพรรษาครบ ๓ รอบ ๕ ธันวาคม ๒๕๐๖”
จัดสร้างด้วยเนื้อทองคำ เงิน ทองแดง และอัลปาก้า ที่นิยมกันมาก คือ เหรียญเนื้อทองคำ ส่วนเนื้ออัลปาก้า มีจำนวนมาก และมีแพร่หลายทั่วไป สำหรับเนื้อเงิน และเนื้อทองแดง พบเห็นน้อยมาก ไม่ค่อยมีของหมุนเวียนในวงการเท่าใดนัก
๕. เหรียญ ๔ รอบ พ.ศ. ๒๕๑๘
คณะสงฆ์จัดสร้างขึ้นน้อมเกล้าฯ ถวาย พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช ในวโรกาสเฉลิมพระชนมพรรษาครบ ๔ รอบ พ.ศ. ๒๕๑๘ เพื่อพระราชทานแก่ทหาร ตำรวจ อาสาสมัคร ผู้ปฏิบัติหน้าที่ราชการชายแดน สร้างด้วยเนื้อทองคำ ๑๐๐ เหรียญ, เนื้อนาก ๕๕ เหรียญ, เนื้อเงิน ๗๕๐ เหรียญ และเนื้อทอแดง ๑,๐๐๐,๐๐๐ เหรียญ
(ขอขอบพระคุณ ศ.ดร.ผดุงศักดิ์ รัตนเดโช, คุณต้น ท่าพระจันทร์ และคุณโก้ หาดใหญ่ เจ้าของเหรียญ ๕ ภาพนี้)
